Gry jako ważny element edukacji finansowej
Jeszcze parę lat temu zdania o grach komputerowych raczej nie były pochlebne. O większości mówiono, że to pożeracze czasu i bezmyślna rozrywka. Wybór jest bardzo szeroki, wszystko zależy od nas. Nie wszystkie gry to krwawe strzelaniny albo planszówki o potworach. Część może być bardzo użyteczna w nauce, również ekonomii i oszczędzania i warto na takie zwrócić uwagę.
Gdy idzie o gry komputerowe to w pierwszej kolejności trzeba wspomnieć o szerokiej „gałęzi” gier strategicznych. To produkcje, w których – jak sama nazwa wskazuje – trzeba przewidywać i planować swoje postępowania znacznie wcześniej. W takich grach każdy użytkownik musi zwracać uwagę na wiele wskaźników, komunikatów i zależności pomiędzy różnorakimi elementami.
Wśród gier strategicznych bardzo popularne były i są całe serie: Age of Empires, Sim City, ANNO, Europa Universalis, gry z serii Tycoon czy Giant. Trzy pierwsze to produkcje, których akcja dzieje się w różnych realiach historycznych – od epoki starożytnego Egiptu aż po wiek XX. Mają także różne poziomy, w których gry są osadzone: od poziomu plemienia czy wioski (Age of Empires), przez przedsiębiorstwo (Tycoon i Giant), miasta (ANNO czy Sim City) aż po całe państwa (Europa Universalis).
Gracz musiał uwzględniać oczekiwania mieszkańców, ich potrzeby (jak żywność czy bezpieczeństwo), nastroje oraz nie zawsze pozytywne nastawienie sąsiadów i konkurentów. Ruchy w takiej grze należało planować z wyprzedzeniem. Trzeba było określić cel i założyć sobie kolejne kroki, jakie trzeba wykonać.
Przykład: w grach z cyklu ANNO zakładało się miasto, które następnie należało rozwijać, mieszkańcom dostarczać coraz bardziej wysublimowanych towarów, które zdobywało się dzięki handlowi, kolonizacji albo wojnie. W grach z cyklu Tycoon (na przykład Airline Tycoon) trzeba było zarządzać przedsiębiorstwem (powstały chyba symulatory wszystkich branż), rywalizować z nie zawsze uczciwymi konkurentami.
Gry komputerowe
We wszystkich takich grach grający uczył się planowania i reżimu budżetowego. Aby przejść poziom wyżej, trzeba było coś zbudować albo wyuczyć się jakiejś umiejętności, a to zazwyczaj kosztowało, więc należało wcześniej zaoszczędzić. Odpowiednio gospodarować zasobami, pamiętać o potrzebach. Czasami należało zaryzykować – mogło się to opłacać, ale czasami wręcz przeciwnie. To też miało w sobie pierwiastek nauki – gracz popełniał błędy, uczył się w ten sposób i przy następnej rozgrywce mógł postąpić lepiej.
Dzisiaj, przy wielkim i błyskawicznym rozwoju, warto zwrócić uwagę na nieco bardziej skomplikowane i o innym charakterze gry, nierzadko tworzone przez fundacje wyspecjalizowane w edukacji. Taką grą jest na przykład SmileUrbo – gra fabularna, w której gracze próbują przywrócić przygasłej i pełnej problemów wiosce blask życia.
Gry planszowe
Zwróćmy uwagę teraz na gry planszowe. Część z nich bazuje na podobnych zasadach jak gry komputerowe. Są to różnego typu strategie, polegające na wcielaniu się w określone postacie – historyczne bądź fikcyjne – i budowanie swojego imperium (Ora et labora, City Tycoon czy Alhambra).
Takie gry służą wyrobieniu i budowie podobnych cech jak komputerowe odpowiedniki. Trzeba planować, uwzględniać przyszłe wydatki (w różnej „walucie”), a także – i być może to jest to, co odróżnia gry planszowe od komputerowych – współpracować z innymi graczami „na żywo”: prowadzić wymiany, sprzedaż, handel, negocjacje i tak dalej.
Stricte biznesowe są wszelkie gry typu Monopoly (choćby jego polska mutacja, czyli znany chyba wszystkim Eurobusiness). Warto pamiętać, że Monopoly miała właśnie cele edukacyjne – chodziło o ukazanie przewagi współpracy nad monopolizacją.
Można też dostrzec jeszcze inną, potencjalną zaletę takich gier. Zainteresowanie nimi w młodym wieku może prowadzić do dalszego zainteresowania w dziedzinach takich jak informatyka czy tworzenie grafik, albo – co może jest niezbyt popularne, ale również dochodowe – tworzenie figur i scenografii do gier fabularnych.
Tak czy inaczej – warto zwracać uwagę na gry. Nie każda bowiem jest tylko czystą rozrywką, wiele z nich jest pożytecznych i może przynieść wymierne korzyści w przyszłości.
