Serwis o edukacji finansowej dzieci i młodzieży

Ile kosztuje wychowanie dziecka – najnowsza edycja raportu Centrum im. Adama Smitha

Katarzyna Jóźwik   •   Aktualizacja: 31 maja 2019 r.

Posiadanie dzieci to nie tylko radość, ale również spory wydatek. Jak wskazuje najświeższa edycja raportu „Koszty wychowania dzieci w Polsce” przygotowanego przez Centrum im. Adama Smitha, koszt wychowania pociechy do momentu osiągnięcia przez nią pełnoletności to wydatek rzędu 200-225 tys. zł. Niekiedy stanowi on 30% rodzinnego budżetu. Czy wychowanie dziecka w Polsce jest rzeczywiście drogie?

Wychowanie za niemal pół miliona

Wskazany wyżej koszt wychowania był szacowany dla rodzin wychowujących jedynaka. W przypadku wychowywania dwójki dzieci koszty ich utrzymania szacuje się w przedziale 370-400 tys. zł. W porównaniu z poprzednią edycją raportu, prognozowane koszty wzrosły zatem średnio o kilkanaście tysięcy złotych.

Powyższe wskaźniki to rzeczywiście poniesione koszty z tytułu wychowania dziecka. Nie wolno jednak zapominać o tzw. kosztach pośrednich, do których należą chociażby utracone dochody z tytułu rezygnacji rodzica z aktywności zawodowej na rzecz opieki nad dzieckiem.

Tym bardziej, że to właśnie dochody z pracy zarobkowej są najważniejszym źródłem utrzymania polskich rodzin. Wszystkie świadczenia, z jakich mogą korzystać polskie rodziny (m.in. Rodzina 500+, Szkolna Wyprawka) są jedynie dodatkowym wsparciem finansowym.

Wielodzietni mają najciężej

Chociaż w ostatnich latach w Polsce pojawiło się kilka rozwiązań wspierających rodziny wielodzietne, to te nadal w wielu przypadkach są w ciężkiej sytuacji finansowej. Najgorzej jest w przypadku rodzin wychowujących min. czworo potomków. W tej grupie aż 14% z nich żyło w 2016 r. w skrajnym ubóstwie. Jednak w porównaniu z sytuacją tych rodzin sprzed 12 lat, kiedy w 2004 r. w skrajnym ubóstwie żyło aż 40% z nich, ich obecna sytuacja jest bez wątpienia lepsza.

Z dzieckiem wcale nie najgorzej

Biorąc pod uwagę wskaźnik skrajnego ubóstwa, w najlepszej sytuacji są pary wychowujące jedno dziecko. W tym przypadku tylko 1,7% znajduje się w trudnej sytuacji finansowej. Co ciekawe, w przypadku rodzin z dwójką dzieci wskaźnik skrajnego ubóstwa wzrasta jedynie o 1%, a w przypadku rodzin z trójką dzieci – o 2%. Poza tym porównanie sytuacji par z jedynakiem z sytuacją par bez dzieci udowadnia, że posiadanie dziecka nie musi wcale negatywnie wpływać na sytuację finansową rodziny: 1,8% par bezdzietnych, czyli o 0,1 punktu procentowego więcej niż rodzin z jednym dzieckiem, żyje na skraju ubóstwa.

Wychowują i oszczędzają

Malejący dochód na osobę wraz ze wzrostem liczby dzieci w rodzinie nikogo nie dziwi. Nie tylko ze względu na to, że takie rodziny muszą rozdysponować określoną kwotę między kilka osób, ale również dlatego, że w wielu przypadkach jedno z rodziców rezygnuje z zawodowej aktywności i poświęca się całkowicie wychowaniu dzieci.

Jednak jak wskazuje raport, rodziny wielodzietne – mimo niższych dochodów na osobę – są w stanie oszczędzać. W przypadku rodzin 3+, w których przeciętny miesięczny dochód wynosi ok. 1165 zł/osobę, rzeczywiste miesięczne wydatki wynoszą ok. 74% budżetu. Oznacza to, że miesięcznie są w stanie oszczędzić ok. 26% dochodów. Oszczędności małżeństw bezdzietnych są mniejsze o 1%. Jednak ich przeciętny miesięczny dochód na osobę jest niemal dwukrotnie wyższy niż w przypadku rodzin 3+ i wynosi ok. 2084 zł.

Analizując powyższe dane, można wyciągnąć wnioski, że wychowywanie kilkoro dzieci uczy rodziców nie tylko cierpliwości, ale również rozsądnego zarządzania domowym budżetem. Warto też docenić ich troskę o finansowe zabezpieczenie rodziny na przyszłość w postaci oszczędności. Jak widać, oszczędzać można zawsze. Nawet przy niewielkich dochodach.