Serwis o edukacji finansowej dzieci i młodzieży

Dlaczego warto oswajać dzieci z bankami i instytucjami finansowymi?

Katarzyna Jóźwik   •   28 sierpnia 2017 r.

Część rodziców uważa, że finanse i bankowość to zbyt poważne tematy dla ich dzieci. Jednak dziecko nie powinno być izolowane od działalności instytucji finansowych. Co więcej, im wcześniej zacznie oswajać się z ogólnymi zasadami finansowego rynku, tym lepiej.

Zbyt małe zaufanie

Izolowanie dzieci od zagadnień związanych z funkcjonowaniem banków wynika przede wszystkim z niskiego poziomu zaufania dorosłych wobec tego rodzaju instytucji. Badanie „Zaufanie do instytucji finansowych” przeprowadzone w 2016 r. w ramach projektu nienieodpowiedzialni.pl wskazują, że 49% ankietowanych Polaków zadeklarowało przeciętne zaufanie do banków. Aż 78% z nich uważa, że banki próbują naciągać swoich klientów na zbędne produkty finansowe. Wielu Polaków uważa również, że banki i instytucje finansowe kierują się w swojej działalności przede wszystkim własnym interesem a nie dobrem klienta.

Co ciekawe, instytucja sprawująca nadzór nad szeroko rozumianym sektorem finansowym w kraju – Komisja Nadzoru Finansowego – również nie cieszy się zbyt dużym zaufaniem dorosłych (44% badanych).

Lęk przed nieznanym

Brak zaufania Polaków wobec instytucji finansowych może wynikać z wielu kwestii. Jedną z najważniejszych jest z pewnością niski poziom wiedzy o krajowej gospodarce finansowej.

W przeprowadzonych w 2016 r. przez OECD badaniu poziomu świadomości finansowej, nasz kraj zajął ostatnią pozycję w gronie 30 badanych państw

I chociaż biorący udział w badaniu Polacy wykazywali się podstawową wiedzą z zakresu finansów, to poważne problemy pojawiały się w momencie konieczności zastosowania jej w praktyce. Niski poziom świadomości finansowej dorosłych Polaków przekłada się na ich zaufanie wobec finansowych instytucji. Przecież największy lęk budzi z reguły to, co nieznane bądź niezrozumiałe.

Działalność pod stałą kontrolą

Polacy zapominają niestety, że działalność instytucji finansowych w Polsce nie jest samowolką. Ich działalność uregulowana jest szeregiem ustaw prawnych. Ponadto stały nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz nad instytucjami płatniczymi i pieniądza elektronicznego sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego. Jej celem jest zapewnienie stabilności i prawidłowego funkcjonowania rynku finansowego w Polsce, który jest realizowany poprzez prowadzenie licznych kontroli podmiotów finansowych.

W przypadku naruszeń obowiązującego prawa, KNF nakłada na instytucję finansową stosowną karę i zobowiązuje do dostosowania zakresu działalności do stosownych aktów prawnych. Na przestrzeni 11 lat KNF ukarało ponad 500 podmiotów. Każda z nałożonych kar przyczyniła się do podwyższenia jakości usług świadczonych przez banki i instytucje finansowe.

Ponadto KNF na bieżąco publikuje na swojej stronie internetowej ostrzeżenia przed instytucjami finansowymi, których działalność budzi podejrzenia.

Zło konieczne?

Mimo sceptycznego stosunku wobec instytucji finansowych, nie można izolować dzieci od zagadnień dotyczących ekonomii i finansów. Chroniąc pociechę przed kontaktem z tego rodzaju instytucjami, paradoksalnie rodzic wyrządza mu krzywdę.

Im wcześniej maluch będzie oswajany z zasadami działania finansowego rynku, tym łatwiej będzie mu je zrozumieć.

Już kilkulatek powinien uczyć się, jak właściwie zarządzać pieniędzmi. Natomiast wizyta w banku czy obserwacja zasad działania bankomatu będzie wspaniałą przygodą i cenną lekcją dla starszego dziecka.

Edukacja finansowa dzieci jest niezwykle ważna z jednego podstawowego względu: korzystanie z usług banków i instytucji finansowych jest w XXI w. koniecznością. Oszczędzanie do skarpety i noszenie przy sobie dużej gotówki jest nie tylko niepraktyczne, ale przede wszystkim niebezpieczne. Poza tym światowe trendy wymagają, aby posiadać konto bankowe i posługiwać się na co dzień kartą płatniczą.

Świadomy użytkownik

Skoro dziecko prędzej czy później będzie musiało się zmierzyć z finansowym rynkiem, to może warto przybliżać mu wiedzę z tego zakresu od małego? Dzięki temu w ciągu kilkunastu lat wypracuje właściwe nawyki dotyczące zarządzania pieniędzmi. Ponadto rodzic jako pierwszy przewodnik młodego człowieka po skomplikowanym świecie finansów dostosuje poziom oferowanej wiedzy do jego wieku i zdolności poznawczych.

Obcowanie z bankami i instytucjami finansowymi od najmłodszych lat pozwoli dziecku dokładnie poznać i zrozumieć oferowane przez nie produkty czy usługi. Zdobytą wiedzę będzie mógł wykorzystać w dorosłym życiu.

Co więcej, dzięki znajomości zasad finansowego rynku będzie w stanie uniknąć wielu pułapek i niekorzystnych rozwiązań dotyczących gromadzonych środków. Dziecko oswojone z instytucjami finansowymi wyrośnie na świadomego użytkownika bankowych usług.