Jak wychować młodego przedsiębiorcę?

Jak młodzi Polacy wyobrażają sobie swoją biznesową przyszłość? Jakie zajęcie uważają za najbardziej dochodowe? Czy przedsiębiorczości można się nauczyć? Na te i wiele innych pytań odpowiedzieli uczniowie klas pierwszych 39 szkół ponadgimnazjalnych w całej Polsce w „Badaniu przedsiębiorczości wśród młodzieży”.

Autorem badania jest Bogusław Feder z Akademii Liderów. W badaniu wzięło ponad 3900 uczniów, którzy odpowiedzieli na 12 pytań dotyczących sposobu spostrzegania przedsiębiorczości, sukcesu i planów związanych z prowadzeniem własnej firmy.

Tajemnicza generacja Z

Poddani badaniu respondenci należą do pokolenia tzw. generacji Z. Urodzeni na początku lat 90. cechują się przywiązaniem do nowych technologii i stałym „byciem online”. Młodzi tego pokolenia potrafią zajmować się wieloma rzeczami jednocześnie, a ich głównym źródłem wiedzy jest internet. Ponadto, mimo uzyskania pełnoletności, dość długo mieszkają z rodzicami i nie wyobrażają sobie, że karierę można budować długotrwale wykorzystując w tym celu metodę małych kroków. Na chwilę obecną to właśnie to pokolenie wkracza powoli na rynek pracy, często z wieloma problemami. Politycy i społeczeństwo dopatrują się ich przyczyn w postawie młodych ludzi, a nie w obecnej sytuacji polityczno-gospodarczej. Jednak badania Akademii Liderów dowodzą, że pokolenie generacji Z dość dobrze rozumie rynkowe zasady i poważnie zastanawia się nad swoją zawodową przyszłością.

Pomysłowość + zaradność = przedsiębiorca

Pierwsza część pytań zadana ankietowanym dotyczyła sposobu spostrzegania przedsiębiorcy przez młode pokolenie. Dla większości z nich przedsiębiorca to osoba prowadząca działalność gospodarczą (75,6% odpowiedzi) oraz osoba pracująca na własny rachunek (37,4%).

Podstawowymi cechami, jakimi powinna charakteryzować się osoba przedsiębiorcza, jest pomysłowość (83,9% odpowiedzi), zaradność (69,9%) i dokładność (56,2%). Ponadto – wg młodych – człowiek przedsiębiorczy powinien potrafić poradzić sobie w każdej sytuacji (76,8%), za wszelką cenę dążyć do osiągnięcia sukcesu (58,1%) oraz starać się wspierać i pomagać innym (40,9%).

Ciekawostka! W pytaniach dotyczących przedsiębiorcy padały również odpowiedzi wskazujące na mniej etyczne cechy osobowościowe. Zdaniem niektórych przedsiębiorcę powinno wyróżniać cwaniactwo, myślenie wyłącznie o wielkiej forsie i nieliczenie się z innymi ludźmi. Na szczęście tego rodzaju odpowiedzi stanowiły niewielki odsetek w całym badaniu – odpowiednio 11,6%, 5,3% oraz 4,1%.

W tej części badania warto zwrócić również uwagę na stosunek młodych Polaków do ryzyka biznesowego. Tylko 23,3% odpowiedzi wskazywało ryzykanctwo jako wyróżnik osoby przedsiębiorczej. Biorąc pod uwagę brak przywiązania pokolenia generacji Z do jednego pracodawcy, powyższy wskaźnik może być nieco zaskakujący.

Moja przyszłość: własna firma

Chociaż pokolenie generacji Z może kojarzyć się w pierwszej kolejności z typem karierowicza, to badanie Akademii Liderów dowodzą, że dość poważnie myśli o swojej zawodowej przyszłości. Ponad połowa badanych bierze pod uwagę możliwość prowadzenia własnej działalności gospodarczej.

Głównymi motywami prowadzenia własnego biznesu są:

• możliwość uzyskania wyższych dochodów niż w pracy „u innych” (61,4% odpowiedzi),
• możliwość podejmowania samodzielnych decyzji (55,5%),
• większy poziom niezależności zawodowej (43,1%,
• możliwość podejmowania nowych wyzwań (40,3%).

I chociaż niemal połowa deklaruje chęć prowadzenia biznesu w kraju (45%), to 1/5 ankietowanych rozważa również ekspansję na rynki zagraniczne.

Przedsiębiorczości można się nauczyć

Co ciekawe, zbyt mała wiedza na temat prowadzenia biznesu jest jedną z głównych barier założenia własnej działalności (19,3%). Pierwsze miejsce w tym rankingu zajmuje brak środków finansowych (27,8%). Ponadto aż 38,4% odpowiedzi respondentów nieplanujących prowadzenia własnego biznesu wskazuje, że główną przyczyną ich decyzji jest zbyt mała wiedza i doświadczenie w tym zakresie. Pocieszające jest jednak to, że aż 37,2% uczniów wychodzi z założenia, że przedsiębiorczości można się nauczyć. Do jej rozwoju, a tym samym osiągnięcia zawodowego sukcesu przyczynia się m.in. umiejętność zorganizowania się (74,2% odpowiedzi), kreatywność (73,8%) czy konsekwencja (45,7%).

Śląskie z największym potencjałem

Analizując „Badanie przedsiębiorczości wśród młodzieży”, warto zwrócić uwagę na wskaźniki odpowiedzi respondentów w odniesieniu do poszczególnych regionów Polski. Najwyższy poziom deklaracji chęci prowadzenia własnego biznesu wykazuje młodzież z woj. śląskiego (71,4%). Kolejne lokaty zajmują województwa: opolskie (66,6%) i mazowieckie (57,2%). Powyższe wyniki są zaskakujące w porównaniu z poziomem przedsiębiorczości w powyższych regionach. Nikogo pewnie nie zdziwi fakt, że w tej kategorii króluje woj. mazowieckie. Jednak na uwagę zasługuje region opolski, gdzie w zestawieniu z innymi województwami pod kątem rozwoju przedsiębiorczości zajmuje dopiero ósmą lokatę (ex aequo z woj. kujawsko-pomorskim). Być może obecny poziom rozwoju biznesów w tym regionie jest solidnym impulsem motywujących młodych do stworzenia lepszych warunków życiowych poprzez realizację własnych projektów. Najważniejsze jest jednak, że młodzi nie boją się przedsiębiorczości. Chcą się jej uczyć i wykorzystywać zdobytą wiedzę w rozwoju j zawodowej kariery na własny rachunek.

Artykuł opracowano w oparciu o wyniki badań „Badanie przedsiębiorczości wśród młodzieży. Wyniki ogólnopolskie” przeprowadzone w 2017 r. przez Akademię Liderów Fundacji dr Bogusława Federa